Sinds het Verenigd Koninkrijk (VK) definitief de Europese Unie (EU) heeft verlaten op 1 januari 2021, zijn de economische en handelsbetrekkingen tussen Nederlandse bedrijven en hun Britse tegenhangers ingrijpend gewijzigd. De Brexit heeft geleid tot een aanzienlijke afname van de handelsactiviteit tussen beide landen, wat vooral voelbaar is bij Nederlandse ondernemingen die sterk afhankelijk zijn van de Britse markt.
Veel bedrijven hebben te maken gekregen met verhoogde kosten, vertragingen en administratieve rompslomp, wat hun concurrentiepositie heeft aangetast. De complexiteit van de nieuwe regelgeving en procedures heeft voor veel verwarring gezorgd, wat resulteerde in een daling van de export naar het VK. Bovendien hebben sommige bedrijven ervoor gekozen om zich terug te trekken uit de Britse markt vanwege de onzekerheden en extra lasten die de Brexit met zich meebrengt.
De financiële impact van deze veranderingen is niet te onderschatten. Voor veel kleine en middelgrote ondernemingen betekent dit een significante daling in omzet en winst. De logistieke uitdagingen en verhoogde tarieven hebben ervoor gezorgd dat sommige bedrijven hun activiteiten moesten herzien of zelfs beëindigen. Handelsrelatie met het VK is hierdoor aanzienlijk veranderd en vaak in negatieve zin.
Tarieven en douane: een nieuw obstakel
Een van de grootste veranderingen na de Brexit is de invoering van nieuwe tarieven en douaneprocedures. Voorheen kon handel tussen Nederland en het VK plaatsvinden zonder tarieven of uitgebreide douaneformaliteiten dankzij de gemeenschappelijke markt van de EU. Nu moeten Nederlandse bedrijven rekening houden met extra kosten en tijdverlies door douanecontroles.
Deze nieuwe realiteit betekent dat goederen langer onderweg zijn, wat leidt tot vertragingen in leveringen. Bedrijven moeten nu ook investeren in extra personeel of diensten om aan de nieuwe douane-eisen te voldoen. Dit brengt niet alleen hogere operationele kosten met zich mee, maar ook een grotere administratieve last.
Bovendien kunnen onverwachte kosten door bijvoorbeeld invoerrechten en BTW het prijsniveau van producten verhogen, waardoor Nederlandse bedrijven minder competitief worden op de Britse markt. Handelsrelatie wordt daardoor nog ingewikkelder en uitdagender dan ooit tevoren.
Veranderingen in regelgeving en hun impact
Naast tarieven en douaneprocedures zijn er ook aanzienlijke veranderingen in regelgeving die invloed hebben op Nederlandse bedrijven die zaken doen met het VK. Dit betreft onder andere productnormen, veiligheidseisen en milieuregels die nu kunnen afwijken van die binnen de EU. Bedrijven moeten hun producten en processen aanpassen om te voldoen aan zowel EU- als Britse normen, wat een dubbele administratieve en financiële last betekent.
Deze aanpassingen vergen tijd en geld, iets wat niet alle bedrijven zich kunnen veroorloven. Vooral kleinere ondernemingen hebben moeite om snel in te spelen op de veranderende regelgeving, wat hun concurrentiepositie verder onder druk zet. Daarnaast zorgt deze onzekerheid voor terughoudendheid bij investeringen in nieuwe markten of uitbreidingen.
In sommige gevallen kan het naleven van zowel EU- als Britse regelgeving leiden tot tegenstrijdige eisen, wat voor extra complicaties zorgt. Dit maakt het voor bedrijven uiterst uitdagend om efficiënt te opereren, wat weer invloed heeft op hun handelsrelatie met het VK.
Logistieke uitdagingen en vertragingen
Logistiek is een ander gebied waar Nederlandse bedrijven zware klappen hebben gekregen door de Brexit. De grenscontroles en douaneprocedures leiden tot langere wachttijden bij havens en grensovergangen. Dit heeft een domino-effect op de hele logistieke keten, waardoor levertijden onvoorspelbaar worden.
Bedrijven moeten nu meer tijd reserveren voor transport en opslagcapaciteit uitbreiden om met deze vertragingen om te gaan. Dit betekent hogere kosten voor opslag en transport, wat uiteindelijk wordt doorberekend aan de consument of ten koste gaat van de winstmarge van het bedrijf.
Bovendien zijn er meldingen van chauffeurs die weigeren naar het VK te rijden vanwege de complexiteit en onzekerheid rondom de nieuwe regels. Dit tekort aan transportmogelijkheden maakt het nog moeilijker voor bedrijven om hun producten op tijd geleverd te krijgen, wat hun handelsrelatie verder onder druk zet.
Kansen voor groeiende markten elders
Ondanks alle uitdagingen biedt de Brexit ook kansen voor Nederlandse bedrijven om nieuwe markten te verkennen buiten het VK. Bedrijven die zich kunnen aanpassen aan de nieuwe realiteit kunnen hun horizon verbreden en profiteren van groeiende markten in bijvoorbeeld Azië, Noord-Amerika of andere delen van Europa.
Samenwerkingen met landen binnen de EU blijven aantrekkelijk vanwege het ontbreken van handelsbarrières. Daarnaast kunnen handelsakkoorden tussen de EU en derde landen nieuwe mogelijkheden bieden voor exportgroei. Innovatiegedreven bedrijven kunnen profiteren van veranderende marktdynamiek door nieuwe producten of diensten te ontwikkelen die inspelen op specifieke behoeften in andere markten.
Hoewel het verlies van een belangrijke markt zoals het VK pijn doet, kunnen flexibele en proactieve Nederlandse bedrijven deze uitdaging omzetten in een kans voor diversificatie en groei elders. Handelsrelatie mag dan wel complexer zijn geworden, maar veerkrachtige bedrijven zullen altijd manieren vinden om zich aan te passen en te floreren.